نظام گمركي اطلاعات رايانه‌اي (نگار)
گمرك جمهوري اسلامي ايران ضمن تدوين برنامه‌اي جامع جهت اصلاح نظام سنتي خود، با همكاري ً برنامة عمران سازمان ملل متحد ً1،تشريفات گمركي مربوط به ترخيص كالا را تا حد ممكن، تسهيل نمايد. و ً كنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد ً 2مصمم گرديد كه سيستم موجود كامپيوتري خود را بهبود بخشيده
به منظور تحقق اين امر، بهره‌گيري از ً نظام گمركي اطلاعات رايانه‌اي ( نگار) در دستور كار گمرك ايران قرار گرفت.
با عملياتي شدن اين سيستم در بخش صادرات از تاريخ (17/10/76) و متعاقب آن در بخش واردات از تاريخ (12/6/77) بسياري از مراحل مربوط به تشريفات ترخيص كالا، به‌ويژه مواردي كه نياز به تصميم‌گيري و نظر كارشناسي ندارد، از طريق رايانه صورت مي‌گيرد و با توجه به برخورداري آن از قابليتها و امتيازات مختلف و متعدد، از روش سنتي پيشين كاملاً متمايز و ممتاز مي‌باشد. در اين زمينه مي‌توان به برخي از مزايا و امتيازات اين سيستم اشاره كرد:
1- استفاده از فرم بين المللي سند واحد اداري (S.A.D) به عنوان اظهارنامه.
با توجه به كدگذاري اطلاعات و استفاده از جداول كنترلي مرجع كه مشتمل برمشخصات افراد، كالاها، كشورها، مي‌باشد، ورود اين قبيل اطلاعات و گزارش‌گيري از آنها سريع‌تر و دقيق‌تر انجام مي‌شود.
2- حذف نسخه‌هاي اضافي اظهارنامه و استفاده از يك فرم استاندارد.
3- محاسبه وصولي‌هاي گمرك از طريق رايانه با حداكثر سرعت و دقت لازم.
4- حذف دفتر كوتاژ و اختصاص شماره ثبت به وسيله رايانه
5- حذف دفتر ژورنال و اختصاص شماره ثبت به وسيله رايانه
6- كنترل مجوزهاي لازم جهت ترخيص كالا از طريق ارائه كدهاي مربوطه توسط سيستم.
7- ارائه انواع گزارشات آماري، اقتصادي، تجاري و گمركي در كوتاه‌ترين زمان ممكن.
8- صدور پروانه ترخيص كالا از طريق رايانه
·علاوه برامتيازات ياد شده مي‌توان به قابليت ها و توانائيهاي زير هم اشاره نمود:
1- امكان پرداخت حقوق و عوارض گمركي از طريق سيستم الكترونيكي بانكي.
2- امكان تعيين ارزياب از طريق سيستم و تقسيم اظهارنامه‌ها در بين آنها
3- امكان انتخاب مسير ترخيص كالا براساس اطلاعات موجود در سيستم ( كانالهاي سبز، زرد، آبي و قرمز)
4- امكان كنترل ترانزيت كالا در مبدأ و مقصد از طريق رايانه
5- امكان اظهار كالا از راه دور با استفاده از پست الكترونيكي
(E –Mail) و تجهيزات مخابراتي.
6-امكان كنترل ارزش كالا با استفاده از سوابق ارزش موجود در رايانه.
7- امكان استفاده از حسابهاي اعتباري و پيش‌پرداخت در برنامه حسابداري.
8- امكان تبديل اطلاعات اظهارنامه موجود در سيستم به كدهاي EDI و فراهم آوردن زمينه مبادله الكترونيكي اطلاعات
9- امكان استفاده از برنامه رايانه‌اي فهرست كل بار (مانيفست) جهت كنترل ميزان كالاهاي وارد شده و تسويه آنها از دفاتر انبار.
10- امكان ايجاد ارتباط سيستمي با دفاتر حق‌العملكاران،بانكها، شركتهاي بيمه و مؤسسات حمل و نقل و فراهم آوردن زمينه ايجاد ً مركز تجاري ً1 و دستيابي به ً تجارت بدون كاغذ ً2 .
گمرك جمهوري اسلامي ايران مصمم است با استمرار طرح تجهيز گمركات عمده كشور به نظام گمركي اطلاعات رايانه‌ايً نگار ً طيف وسيعي از مــسائل و مشكلات موجود گمركي كشور را حل و فصل نمايد و زمينه را براي سهولت در امر مبادلات بازرگاني، واردات و صادرات فراهم سازد، چراكه اعتقاد داريم براي افزايش كارايي بخش تجارت گام اصلي نوسازي نظام گمركي و تجهيز آن با روشها و امكانات جديد و پيشرفته است.
